नेपालमा इन्टरनेट प्रयोगकर्ता शतप्रतिशत
वीरगन्ज, १० असोज । नेपालमा इन्टरनेट प्रयोगकर्ताको संख्या तीन करोड नाघेको छ । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले सार्वजनिक गरेको प्रतिवेदनअनुसार असार मसान्तसम्म एक करोड फोरजी प्रयोगकर्ता, एक करोड २८ लाख थ्रिजी प्रयोगकर्तासहित कुल इन्टरनेट सेवा लिने ग्राहकको संख्या तीन करोड नाघेको हो ।
कुल जनसंख्याको १०२।४० प्रतिशत जनताको पहुँचमा इन्टरनेट सेवा पुगेको तथ्याङ्कमा उल्लेख छ । प्राधिकरणले केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले गरेको जनसंख्या प्रक्षेपण ९२०११–२०३०० लाई आधार मानेर प्रतिवेदन तयार पारेको हो । प्रतिवेदनमा प्राधिकरणले नेपालको कुल जनसंख्या तीन करोड दुई लाख २९ हजार ९६६ लाई आधार बनाएको छ ।
केन्द्रीय तथ्याङ्क विभागले प्रक्षेपण गरेको जनसंख्याका आधारमा हेर्दा शतप्रतिशत नेपालीमा इन्टरनेट सेवा पुगेको देखिए पनि प्राधिकरणले सार्वजनिक गर्ने तथ्याङ्क भने सेवाग्राहीका आधारमा हो । प्रतिवेदनको तथ्याङ्कअनुसार सबैभन्दा धेरै योगदान मोबाइल इन्टरनेटको छ । गत असार मसान्तसम्म मोबाइल इन्टरनेटको हिस्सा ७६।०३ प्रतिशत छ ।
एक करोड २८ लाख बढीको पहुँचमा थ्रिजी इन्टरनेट र एक करोड धेरैमा फोरजी सेवा पुगेको छ । फोरजी सेवामा सबैभन्दा धेरै ग्राहक एनसेलका ५० लाख ४२ हजार छन् भने नेपाल टेलिकमका ४७ लाख ४४ हजार छन् । त्यसैगरी फोरजी सेवा दिएको अर्को कम्पनी स्मार्ट टेलिकमका भने एक लाख ६६ हजार मात्रै छन् । समग्रमा इन्टरनेट सेवा विस्तारमा टेलिकम अगाडि छ ।
टेलिकमले एडीएसएल, एफटीटीएच, वाईफाई, वाइम्याक्स, थ्रिजी, फोरजी ईभिडिओ गरी एक करोड ६७ लाखमा ग्राहक छन् । त्यसैगरी एनसेलले ७५ लाख, इन्टरनेट सेवा प्रदायकका ६५ लाख ५२ हजार ग्राहक छन् । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणका प्रवक्ता सन्तोष पौडेलले कोभिडपछि इन्टरनेट प्रयोगकर्ताको संख्यामा वृद्धि भएको बताए ।
स्कुल, कलेजदेखि कार्यालयका कामहरू भर्चुअल माध्यमबाट गरिने हुँदा फिक्स्ड तथा मोबाइल इन्टरनेट दुवैमा वृद्धि भएको उनको भनाइ थियो । मासिक तीनदेखि पाँच लाखसम्म ग्राहक कोभिडपछि थपिएका छन् । इन्टनेट सेवा प्रदायक संघका अध्यक्ष सुधिर पराजुली पनि कोभिडकै कारण इन्टरनेट प्रयोगकर्ता बढेको बताउँछन् ।
एकातर्फ मोबाइलमा थ्रिजी तथा फोरजी सेवाको प्रयोगमा बढावा त छँदैछ भने अर्कोतर्फ सार्वजनिक स्थलमा वाईफाई प्रयोगलाई नियामक निकायले जोड दिएको छ । सगरमाथा आधार शिविर, अन्नपूर्ण सक्रिट, लुम्बिनी परिसर, जानकी मन्दिर परिसर, पाथिभरा, स्वर्गद्वारी, बराहक्षेत्र, मुक्तिनाथ, जोमसोमलगायतका स्थानमा वाईफाई पु¥याउने काम भएको छ ।
प्राधिकरणका अनुसार सामुदायिक विद्यालयमा सूचना प्रविधिको पहुँच पु¥याउन एक हजार सामुदायिक विद्यायलमा आवश्यक पूर्वाधार पुगिसकेको छ । यसले विद्यालय तहबाट हुने डिजिटल ग्याप कम गर्न सहज भएको प्राधिकरणले जनाएको छ । त्यसैगरी प्राधिकरणले सेवा प्रदायकलाई फ्रिक्वेन्सी प्रदान गर्दा फोरजी सेवालाई कभरेज र गुणस्तरका शर्त राखी २०२२ सम्ममा देशभर सेवा विस्तार गर्ने गरी काम अगाडि बढाएको छ ।
प्राधिकरणले फोरजी सेवा विस्तारसँंगै फाइभजी सेवा परीक्षण गर्ने तयारी गरेको छ । यसका लागि नेपाल टेलिकमले फ्रिक्वेन्सी माग गर्दै प्राधिकरणमा पत्राचारसमेत गरिसकेको छ । फाइभजी डेटा फोकस्ड सेवा भएकाले आगामी दिनमा इन्टरनेट प्रयोगकर्ता अझै बढ्ने गुणस्तरीय सेवा पाउने विश्वास गर्न सकिन्छ ।
त्यसैगरी प्राधिकरणले पनि फाइभजी फ्रिक्वेन्सी खुला गर्नका लागि रेडियो फ्रिक्वेन्सी सेवा समितिमा सिफारिस गरिसकेको छ । फाइभजी सेवा सञ्चालन गर्ने सम्बन्धमा फ्रिक्वेन्सी नीति निर्धारण समितिमा पटकपटक छलफल भइसकेको पनि छ ।