१६ खर्ब ४७ अर्ब ५७ करोड बजेट, स्वास्थ्य र शिक्षामा बढी केन्द्रीत
ट्रिब्यून न्युज
वीरगन्ज १५ जेठ । सरकारले शनिबार आगामी आर्थिक बर्ष २०७८/७९ को लागि बजेट प्रस्तुत गरेको छ छ। संसद नरहेको अवस्थामा अध्यादेश मार्फत बजेट प्रस्तुत गरेको हो । अर्थमन्त्री विष्णु प्रसाद पौडेलले आज सिंहदराबाट प्रस्तुत गरेको बजेटमा १६ खर्ब ४७ अर्ब ५७ करोड विनियोजित बजेटमा चालूतर्फ ६ खर्ब ७८ अर्ब ६१ करोड अर्थात ४१.२ प्रतिशत, पूँजीगततर्फ ३ खर्ब ७४
अर्ब २६ करोड अर्थात २२.७ प्रतिशत, वित्तीय व्यावस्थातर्फ २ खर्ब ७ अर्ब ९७ करोड अर्थात १२.६ प्रतिशत र प्रदेश र स्थानीय तहमा वित्तीय हस्तान्तरण तर्फ ३ खर्ब ८६ अर्ब ७१ करोड अर्थात २३.५ प्रतिशत रहेको छ । वित्तीय हस्तान्तरण तर्फ विनियोजित बजेट मध्य चालू खर्चमा समानीकरण अनुदान सहित ३ खर्ब २५ अर्ब ७४ करोड अर्था ८४.२ प्रतिश र पुँजीगततर्फ ६० अर्ब ९७ करोड अर्थात १५.८ प्रतिशत रहेको छ ।
सरकारले आगामी आर्थिक बर्षका लागि राजस्वबाट १० खर्ब २४ अर्ब ९० करोड र वैदेशिक अनुदानबाट ६३ अर्ब ३७ करोड व्यहोर्ने जनाएको छ । चालु, बँजीगत र वित्तीय हस्तान्तरणतर्फ विनियोजित खर्चमा राजस्व र वैदेशिक अनुदानबाट व्यहोर्दा ५ अर्ब ५९ अर्ब ३० करोड अपुग हुन्छ । वित्तीय व्यावस्था तर्फको विनियोजित रकम समेत समावेश गर्दा कूल विनियोजनमा न्यून हुने रकम मध्य वैदेशिक ऋणबाट ३ खर्ब, ९ अर्ब २९ करोड र २ अर्ब ५० अर्ब आन्तरिक ऋणबाट व्यहोर्ने जनाएको छ । सरकारले शनिबार प्रस्तुत गरेको बजेट २०७८ का मुख्य बुँँदाहरु :
थलिएको अर्थत्रन्त्र उकास्न १३ अर्ब
- सबैभन्दा धेरै बजेट शिक्षामा, १ खर्ब ८० अर्ब ४ करोड विनियोजन
- स्वास्थ्यमा हालसम्मकै बढि १ खर्ब २२ अर्ब ७७ करोड बजेट बिनियोजन
- कृषि तथा पशुपंक्षी विकासका लागि ४५ अर्ब ९ करोड
- कोभिड रोकथाम र नियन्त्रणका लागि लागि ३७ अर्ब ५३ करोड
- विपन्न नागरिकको विभिन्न रोगको निःशुल्क उपचारका औषधि खरिदका लागि ५ अर्ब ५० करोड
- स्वास्थ्य वीमा कार्यक्रमका लागि ७ अर्ब ५० करोड
- बजेटको आकार १६ खर्ब ४७ अर्ब ५७ करोड
- ज्येष्ठ नागरिकको मासिक भत्ता बढाएर मासिक ४ हजार रुपैयाँ सबै प्रकारका सामाजिक सुरक्षा भत्ता ३३ प्रतिशत वृद्धि
- बालविकास कक्षाका शिक्षिकाको तलब १५ हजार पुग्यो
- काठमाडौंका उद्योगलाई मकवानपुरमा सारे थप सुविधा प्रदान गरिने
- स्टार्टअपलाई १ प्रतिशत ब्याजमा २५ लाखसम्म ऋण,सटिफिकेट धितो राखी २५ लाखसम्म दिइने
- निषेधाज्ञामा २० युनिटसम्म विद्युत खपत गर्नेलाई शत प्रतिशत छुट
- अक्सिजन उद्योगका उपकरण आयातमा लाग्ने भन्सार र भ्याट मिनाहा
- महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविकाको यातायात खर्च शत प्रतिशत वृद्धि
- मासिक न्यूनतम २० हजार लिटर खानेपानी उपयोग गर्दा महसुल छुट
- पहाडको बाटो ढलानमा नेपाली सिमेन्ट र फलामको प्रयोग अनिवार्य गरिने
- सरकारले मेड इन नेपाल, मेक इन नेपाल अभियान सञ्चालन गर्ने
- रेलमार्गका लागि १० अर्ब ३ करोड विनियोजन
- चलचित्र उद्योगमा इजाजत र नवीकरण दस्तुर छुट
- आगामी १० बर्षभित्र पेट्रोलियम पदार्थबाट सञ्चालन हुने सवारीलाई विस्थापन गरिने
- सामाजिक सुरक्षा कोषको दायरा विस्तार गर्ने, दुई महिनाको योगदान रकम सरकारले तिर्ने
- कोरोना महामारी रोकथाम र उपचारका लागि ३७ अर्ब ५३ करोड विनियोजन
- सरकारी कर्मचारीको तलब मासिक २ हजार बढ्यो
- मुल्यअभिबृद्धिकर को खरिद तथा विक्रि खाता हरेक बर्ष कर अधिकृत बाट स्यीकृत गर्ने व्यवस्था खारेज
- विद्युतिय गाडी खरिदमा लाग्ने अन्त शुल्क शत प्रतिशत छुट तथा भन्सार महशुलमा व्यापक कटौटी
- कारोबारमा आधारित कर तिर्ने सिमा बढेर ५० लाखबाट १ करोड
- अनुमानित करको लाग्ने सिमा २० लाखबाट बढेर ३० लाख
- म्यूचुअल फण्डको आम्दानीमा कर छुट
- डीजल तथा एलपि ग्यास खरिदमा लाग्ने भ्याटको क्रेडिट लिन पाइने
- राष्ट्रिय सहकारी बैंक तथा सहकारी संस्थाको ब्याज आम्दानीमा लाग्ने त्म्क् कट्टा गर्नु नपर्ने
- सांसदीय विकास पूर्वाधार साझेदारी कार्यक्रम खारेज
