वीरगन्ज, २०८२ जेठ २७। एका बिहानै वीरगन्जको शान्त सडकमा एउटा फरक दृश्य देखियो। सामान्यतया गस्तीमा देखिने तीनवटै सुरक्षा निकायका सुरक्षाकर्मीहरू बन्दोबस्तीका सामानसहित हतारमा सडकबाट निस्किए, तर उनीहरूको गन्तव्य कुनै आपराधिक घटनास्थल थिएन, बरु घडिअर्वा पोखरीको शान्त परिसर थियो। त्यहाँ पुग्दा पोखरीमा बोटिङसहित थुप्रै विपद् उद्धारका सामग्री र सुरक्षाकर्मीहरूको बाक्लो उपस्थिति देखियो। उनीहरू पोखरीभित्र अनेकौं अभ्यासहरूमा व्यस्त थिए, जसले विपद्को सामना गर्न सुरक्षा निकाय कति तयार छ भन्ने स्पष्ट सन्देश दिइरहेको थियो।
यो कुनै सामान्य अभ्यास थिएन, यो थियो जिल्ला विपद् व्यवस्थापन समिति पर्साको आयोजनामा पर्सा जिल्लामा रहेका सुरक्षा निकाय र सरोकारवाला निकायहरूको समन्वय तथा सहकार्यमा सञ्चालित विपद् व्यवस्थापनसम्बन्धी जल उद्धार संयुक्त अभ्यास ‘अभ्यास मनसुन-५० प्रदर्शनी’। पर्सा जिल्लाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी गणेश अर्यालको प्रमुख आतिथ्यतामा सम्पन्न यस कार्यक्रमले मनसुनपूर्वको तयारीलाई उजागर गरेको थियो।
मिति २०८२ जेठ २४ गतेदेखि २७ गतेसम्म सञ्चालन भएको चार दिने यस कार्यक्रमको अन्तिम दिन, २०८२ जेठ २७ गते, वीरगन्ज महानगरपालिका वडा नं. १० स्थित घडिअर्वा पोखरीमा नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरी बल नेपाल, रेडक्रस, स्काउट लगायत अन्य सरोकारवाला निकायहरूको संयुक्त उपस्थितिमा जल उद्धार सम्बन्धी “अभ्यास मनसुन-५” को भव्य संयुक्त प्रदर्शनी गरिएको थियो।
यस प्रदर्शनीले वर्षायाममा आउन सक्ने बाढी, डुबान र अन्य जलजन्य विपद्हरूमा कसरी प्रभावकारी रूपमा उद्धार कार्य सञ्चालन गर्न सकिन्छ भन्ने बारेमा सुरक्षाकर्मीहरूले प्राप्त गरेको तालिम र दक्षतालाई प्रत्यक्ष देखाएको थियो। पोखरीभित्र विभिन्न जल उद्धार प्रविधिहरू, डुङ्गाको प्रयोग, घाइतेको उद्धार र प्राथमिक उपचारका अभ्यासहरूले उपस्थित सबैलाई विपद् व्यवस्थापनको महत्वबारे गम्भीर बनाएको थियो।
कार्यक्रममा स्थानीय जनप्रतिनिधिहरू, विभिन्न कार्यालयका प्रमुख एवं प्रतिनिधिहरू, संघ संस्थाका प्रतिनिधिहरू, समाजसेवीहरू, सञ्चारकर्मीहरू, विभिन्न विद्यालयका शिक्षक र विद्यार्थीहरू साथै सर्वसाधारण गरी करिब ६०० जनाको उपस्थिति रहेको थियो। यस विशाल उपस्थितिबाट विपद् व्यवस्थापनप्रतिको जनचेतना र सरोकार स्पष्ट झल्किन्थ्यो।
यो अभ्यासले देखाएको छ कि पर्सा जिल्लाका सुरक्षा निकायहरू कुनै पनि विपद्को सामना गर्नका लागि पूर्ण रूपमा तयार छन्। आगामी मनसुनलाई ध्यानमा राख्दै गरिएको यस प्रकारको तयारीले स्थानीय समुदायमा आत्मविश्वास बढाएको छ र विपद्को जोखिम न्यूनीकरणमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने अपेक्षा गरिएको छ। ‘अभ्यास मनसुन-५’ केवल एउटा अभ्यास मात्र थिएन, यो त विपद्को सामना गर्न तयार रहेको एउटा सशक्त प्रदर्शन थियो।
